Ο συνθέτης είναι το άτομο που επινοεί και δημιουργεί μουσική, συνδυάζοντας μελωδία, αρμονία, ρυθμό και άλλα μουσικά στοιχεία, είτε για φωνητικά έργα είτε για οργανικές συνθέσεις. Η δουλειά του μπορεί να εκτείνεται σε ποικίλα μουσικά είδη, από την κλασική και την παραδοσιακή μουσική μέχρι την κινηματογραφική, την ηλεκτρονική, την ποπ και άλλα.
Η σύνθεση μπορεί να γίνει είτε με γραπτή μουσική σημειογραφία (παρτιτούρα), είτε μέσω αυτοσχεδιασμού και ηχογράφησης. Ιδιαίτερα στην ορχηστρική μουσική, ο ρόλος του συνθέτη είναι καθοριστικός, καθώς είναι εκείνος που προσδιορίζει με ακρίβεια τα όργανα, τις φωνές και τις νότες που θα εκτελεστούν.
Στην Ελλάδα, υπάρχουν πολλοί συνθέτες —εν ζωή αλλά και μη— οι οποίοι έχουν αφήσει ανεξίτηλο το αποτύπωμά τους στον χώρο της μουσικής. Έχουν γράψει πληθώρα έργων που καλύπτουν μεγάλο φάσμα, από την ορχηστρική μουσική μέχρι μουσικές για τον κινηματογράφο, το θέατρο και την έντεχνη ή λαϊκή σκηνή.
Δύο από τους πλέον εμβληματικούς συνθέτες της χώρας μας είναι ο Σταύρος Ξαρχάκος και ο Βαγγέλης Παπαθανασίου. Ο πρώτος έχει διακριθεί για τις μελωδίες του που συνοδεύουν κινηματογραφικές ταινίες, θεατρικά έργα και πολιτιστικές εκδηλώσεις, ενώ ο δεύτερος, διεθνούς φήμης, άφησε ανεξίτηλο στίγμα στη σύγχρονη ορχηστρική και ηλεκτρονική μουσική, με έργα που ξεπέρασαν τα σύνορα της Ελλάδας.
Η συμβολή των συνθετών αυτών στη μουσική δημιουργία είναι ανεκτίμητη, καθώς όχι μόνο διαμορφώνουν τον ήχο μιας εποχής, αλλά και διατηρούν ζωντανή την πολιτιστική κληρονομιά της χώρας.
Σταύρος Ξαρχάκος (14 Μαρτίου 1939- Αθήνα)
Ο Σταύρος Ξαρχάκος είναι ένας από τους πιο σημαντικούς Έλληνες συνθέτες και μαέστρους, με πολυδιάστατο έργο που εκτείνεται από το έντεχνο λαϊκό τραγούδι μέχρι τη συμφωνική μουσική και το θέατρο. Έχει συνθέσει περισσότερους από 45 δίσκους και μουσική για 21 ταινίες και 15 τηλεοπτικές παραγωγές. Έχει συνεργαστεί με σημαντικούς ερμηνευτές όπως οι Γρηγόρης Μπιθικώτσης, Νίκος Ξυλούρης, Μελίνα Μερκούρη και Χάρις Αλεξίου. Μεταξύ των πιο γνωστών τραγουδιών του είναι τα «Να με θυμάσαι», «Τί έχει και κλαίει το παιδί», «Απονη ζωή» και «Μάτια βουρκωμένα»Η μουσική του Σταύρου Ξαρχάκου έχει συνδεθεί με σημαντικές θεατρικές και κινηματογραφικές παραγωγές. Ενδεικτικά, έχει συνθέσει μουσική για το θεατρικό έργο «Το μεγάλο μας τσίρκο» και για την ταινία «Ρεμπέτικο». Υπήρξε Επίτιμος Διδάκτωρ του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών (2019)Ανώτερος Ταξιάρχης του Τάγματος της Τιμής από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας (2024)Δημοτικός Σύμβουλος και Αντιδήμαρχος Πολιτιστικών Θεμάτων στον Δήμο Αθηναίων,Ευρωβουλευτής (2000–2004) Από το 1995 ανέλαβε την καλλιτεχνική διεύθυνση της Κρατικής Ορχήστρας Ελληνικής Μουσικής, προωθώντας την ελληνική μουσική παράδοση στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Βαγγέλης Παπαθανασίου (Γεννήθηκε στις 29 Μαρτίου 1943 στην Αγριά Μαγνησίας και απεβίωσε στις 17 Μαΐου 2022 στο Παρίσι)
Ο Βαγγέλης Παπαθανασίου, γνωστός διεθνώς ως Vangelis, ήταν ένας από τους πιο επιδραστικούς Έλληνες μουσικούς και συνθέτες της ηλεκτρονικής, τζαζ και ορχηστρικής μουσικής. Έγινε παγκοσμίως γνωστός για τη μουσική του σε κινηματογραφικές ταινίες, όπως το Blade Runner, το 1492: Χριστόφορος Κολόμβος και το Οι Δρόμοι της Φωτιάς, για το οποίο κέρδισε Όσκαρ Καλύτερης Πρωτότυπης Μουσικής το 1982. Επιπλέον, το έργο του Μυθωδία επιλέχθηκε από τη NASA ως η επίσημη μουσική για την αποστολή της στον Άρη το 2001.Η μουσική του χαρακτηρίζεται από βαθιά συναισθηματική δύναμη και πρωτοποριακή χρήση ηλεκτρονικών ήχων, επηρεάζοντας γενιές μουσικών και κινηματογραφιστών
Πασχαλιά Ίτσιου, Μουσικός/Μέλος της Φιλαρμονικής Ευόσμου-Κορδελιού
