Δημοσιεύουμε σήμερα Μεγάλη Πέμπτη του 2020 ολόκληρη τη συνέντευξη που παραχώρησε στην «Αγκίδα» ο πρωτοπρεσβύτερος Γεώργιος Μίλκας τη Μεγάλη Δευτέρα του 2020 λίγο πριν την απογευματινή λειτουργία. «Να ευχηθούμε σε όλους αυτές οι κρίσιμες ώρες να μην είναι μόνο κρίσιμες αλλά να γίνουν και χρήσιμες και μακάρι από αυτήν την περιπέτεια όλοι μας να βγούμε σοφότεροι και αγιότεροι» και «Βρισκόμαστε σε μία ανηφόρα. Μακάρι αυτή η ανηφόρα, αυτός ο Γολγοθάς να μας κάνει να απομακρυνθούμε απ’ την κατάσταση του κτήνους, να γίνουμε Άνθρωποι με κεφαλαίο «Α» και μετά να προχωρήσουμε και λίγο παραπέρα. Αυτό σημαίνει ο Γολγοθάς να τελειώσει και να έρθει η Ανάσταση. Η Ανάσταση του Χριστού να φέρει την ανάσταση της ανθρωπιάς, να φέρει την ανάσταση της αγάπης, να φέρει την ανάσταση της αλληλεγγύης, να φέρει την ανάσταση της υπομονής, της δύναμης της ψυχής που χρειαζόμαστε όλοι και σ’ αυτήν την καταιγίδα αλλά και στον καθημερινό αγώνα του καθενός», είπε μεταξύ άλλων ο παπά Γιώργης, τον οποίον ευχαριστούμε πολύ γι’ αυτήν την πολύ συγκινητική, βαθιά ανθρώπινη και εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συνέντευξη.
Αγκίδα: Σας πέρασε ποτέ από το μυαλό ότι μπορεί να ζήσουμε τέτοιο Πάσχα σαν το φετινό;
Πατήρ Γεώργιος: Είναι πρωτόγνωρες καταστάσεις τις οποίες ούτε μπορούσαμε να φανταστούμε.
Αγκίδα: Πώς βιώνετε αυτές τις πρωτόγνωρες καταστάσεις;
Πατήρ Γεώργιος: Τις βιώνουμε με πάρα πολύ πόνο. Εχθές λειτουργούσα εδώ στην Εκκλησία και θύμιαζα άδεια καθίσματα. Το φαντάζεστε; Είμαστε χαρούμενοι γιατί με την προηγούμενη κυβερνητική απόφαση δεν μπορούσαμε να λειτουργήσουμε εκτός αν υπήρχε αναμετάδοση. Κι εμείς μεταδίδαμε διαδικτυακά. Μετά βγήκε συμπληρωματική απόφαση που έλεγε ότι για διαδικτυακή μετάδοση δεν μπορεί να γίνει λειτουργία αλλά μόνο για μετάδοση σε επίσημους ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς. Τελικά βγήκε η απόφαση τη Μεγάλη Εβδομάδα να λειτουργούμε κι εμείς χαρήκαμε που θα λειτουργεί η Εκκλησία, έστω κεκλεισμένων των θυρών, πρωί βράδυ τη Μεγάλη Εβδομάδα. Χαρήκαμε αλλά από εκεί και πέρα είναι ένας μεγάλος πόνος, ένας καημός. Και ο καημός αυτός γίνεται πιο έντονος όταν βλέπεις τους ανθρώπους που ανεβαίνουν να ανάψουν το κεράκι τους με δακρυσμένα μάτια να σε πλησιάζουν, να σου εύχονται καλό Πάσχα… κι όσο πλησιάζουν οι Άγιες μέρες αυτό πιο πολύ θα ενταθεί, να βλέπεις μωρομάνες που να θέλουν να κοινωνήσουν τα παιδιά τους, να βλέπεις μεγάλους ανθρώπους, να δέχεσαι τηλεφωνήματα γερόντων ανθρώπων που θέλουν να κοινωνήσουν ή θέλουν να προσκυνήσουν τον Επιτάφιο, που δεν ξέρουν αν του χρόνου θα αξιωθούν να προσκυνήσουν τον Επιτάφιο και να ξέρουν ότι δεν μπορούν να το κάνουν αυτό.
Αγκίδα: Σ’ ένα πρωτόγνωρα φορτισμένο λοιπόν συγκινησιακό κλίμα θα κυλήσει η Μεγάλη Εβδομάδα το οποίο κάθε μέρα θα το βιώνετε και προσωπικά διαφορετικά όπως και οι υπόλοιποι ιερείς…
Πατήρ Γεώργιος: Έτσι ακριβώς. Κι εγώ και οι υπόλοιποι πατέρες και οι υπόλοιποι ιερείς. Όλοι πονάμε.
Αγκίδα: Κανονικά τέτοιες ημέρες η Εκκλησία έχει έντονη φιλανθρωπική δράση. Τώρα με την πανδημία δημιουργείται πρόβλημα σ’ αυτήν τη δράση;
Πατήρ Γεώργιος: Κατ’ αρχάς να πούμε ότι σ’ αυτήν την Ενορία στην οποία βρισκόμαστε, όπως και σε πολλές άλλες Ενορίες, λειτουργεί συσσίτιο. Το συσσίτιό μας καθημερινά παρασκεύαζε 420 μερίδες φαγητό και κάθε Σάββατο δίναμε πρωϊνό, γάλα και δεκατιανό, για διακόσια παιδιά. Ερχόταν οι γονείς και έπαιρναν το Σάββατο, για να μην ξέρουν τα παιδιά από που προέρχεται, πρωϊνό και δεκατιανό για ολόκληρη την εβδομάδα. Χίλια κρουασάν και τετρακόσια γάλατα χρειαζόμασταν την εβδομάδα.
Επίσης και οικονομική βοήθεια για ΔΕΗ, για νερό, για φάρμακα, για βιβλία όταν αρχίζει το σχολικό έτος. Κάνουμε ότι μπορούμε για να λύσουμε τα προβλήματα, για να ανακουφίσουμε τους ανθρώπους από τα προβλήματά τους.
Όταν ξέσπασε αυτή η καταιγίδα, επειδή θέλαμε να προστατέψουμε και τις εθελόντριες μαγείρισσες γιατί όλα αυτά στηρίζονται στον εθελοντισμό τον οποίο εμείς ονομάζουμε διακονία αγάπης, αποφασίσαμε να κλείσουμε το συσσίτιο, όχι όμως να σταματήσουμε τη φιλανθρωπία. Δόξα τω Θεώ οι άνθρωποι εδώ στον Εύοσμο είναι πάρα πολύ ευαισθητοποιημένοι. Και αυτό που συμβαίνει σήμερα να μη συνέβαινε, η Ενορία μας πάλι θα είχε συμμετοχή σε οικονομική βοήθεια. Σε τέτοιες δύσκολες συνθήκες κι ενώ το μέλλον είναι σκοτεινό και αβέβαιο, υπάρχουν άνθρωποι που έρχονται και προσφέρουν. Πραγματικά συγκινητικές προσφορές, άλλοι σε τρόφιμα, άλλοι σε χρήματα. Πάρα πολύ δε συγκινητικό είναι που βρίσκουμε μέσα στα παγκάρια της Εκκλησίας φακελάκια που γράφουν απ’ έξω «για τα δέματα των τροφίμων» ή «για το πρωϊνό των παιδιών» ή «για το συσσίτιο», φακελάκια με χρήματα που έρχονται σε ανύποπτο χρόνο κάποιοι άνθρωποι, που δεν τους ξέρουμε εμείς αλλά τους ξέρει ο Θεός, και προσφέρουν ώστε να γεμίζουν τα χέρια της Εκκλησίας και να μπορούμε να βοηθάμε όσους έχουν ανάγκη.
Αγκίδα: Ουσιαστικά η φιλανθρωπική δράση της Εκκλησίας δεν σταμάτησε καθόλου…
Πατήρ Γεώργιος: Όχι. Από τότε που επιβλήθηκαν αυτά τα περιοριστικά μέτρα τρεις φορές -η τρίτη ήταν το Σάββατο του Λαζάρου- δώσαμε δέματα τροφίμων. Δέματα θα δίναμε ούτως ή άλλως το Πάσχα. Τη Μεγάλη Τετάρτη δίνουμε πάνω από τριακόσια ασήκωτα δέματα. Τα δώσαμε το Σάββατο του Λαζάρου για να μην δυσκολευτούν οι γυναίκες που τα ετοιμάζουν, αλλά οι προσφορές συνεχίζονται γιατί μόλις περάσουν οι γιορτές του Πάσχα πάλι θα χρειαστεί να καλέσουμε τους ανθρώπους μας και να τους δώσουμε τα δέματα τροφίμων.
Ένα άλλο σημαντικό το οποίο θα ήθελα να πω είναι ότι μια πολύ μεγάλη δράση της Εκκλησίας είναι ο ξενώνας αγάπης, «το Σπίτι των Αγγέλων». Οκτώ διαμερισματάκια στην αυλή του Αγίου Αθανασίου για τη φιλοξενία ασθενών και συγγενών που έρχονται από την επαρχία για τα μεγάλα νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης. Τον ξενώνα τον διαχειρίζεται η Ενορία μας. 2.500 διανυκτερεύσεις περίπου τον χρόνο. Υπάρχει και λίστα αναμονής. Απ’ όλη την Ελλάδα, μέχρι από τα Χανιά και τη Ρόδο φιλοξενούνται στον ξενώνα μας. Πρέπει να κάνουν -για παράδειγμα- ακτινοβολίες, οι οποίες κρατάνε δέκα λεπτά. Μπορεί όμως ο ασθενής να πηγαινοέρχεται σε μια άλλη μακρινή πόλη κάθε μέρα; Έρχονται λοιπόν στην Ενορία μας και χωρίς γραφειοκρατία παίρνουν το κλειδί του διαμερίσματος για να μην ταλαιπωρούνται. Επειδή επίσης είναι δίπλα το συσσίτιο έχουν και το φαγητό τους. Η Ενορία μας δηλαδή τους προσφέρει δωρεάν στέγη και φαγητό. Έχουν και την ησυχία της αυλής του Αγίου Αθανασίου και τον Άγιο Αθανάσιο για να παρακαλέσουν και να προσευχηθούν για την υγεία τους. Έχουν επίσης πολύ κοντά την αγορά και μπορούν να βγουν και να μπουν ότι ώρα θέλουν στον ξενώνα.
Τώρα με την πανδημία σταμάτησαν να έρχονται ασθενείς και συνοδοί γιατί και στα νοσοκομεία έδωσαν βαρύτητα στο θέμα του κοροναϊού, αλλά σκεφτήκαμε και παραχωρούμε τον ξενώνα σε ανθρώπους που λόγω της δουλειάς τους έρχονται σε πολύ επαφή με κόσμο και φοβούνται να πάνε στο σπίτι τους για να μην κολλήσουν τους συγγενείς τους, αν τυχόν έχουν προσβληθεί οι ίδιοι από τον ιό. Γι’ αυτήν την παραχώρηση ειδοποιήσαμε την Περιφέρεια και τις Κοινωνικές Υπηρεσίες.
Θα σας πω και κάτι άλλο το οποίο δεν έχει μαθευτεί ακόμα. Στη συμβολή των οδών Κασσάνδρου και Κολοκοτρώνη δόθηκε δωρεά στην Εκκλησία ένα διαμέρισμα 150 τετραγωνικών το οποίο επιπλώσαμε πλήρως και προτιθέμεθα να το κάνουμε οικοτροφείο φοιτητών. Μας βοήθησε πάρα πολύ το ξενοδοχείο «Ηλέκτρα Παλλάς» το οποίο μετά τις γιορτές των Χριστουγέννων έκανε ανακαίνιση και μας έδωσε έπιπλα σε άριστη κατάσταση που δεν τα χρειαζόταν. Το οικοτροφείο αυτό είναι έτοιμο, θα μπορεί να φιλοξενήσει δώδεκα φοιτητές και θα ξεκινήσει να λειτουργεί με το νέο ακαδημαϊκό έτος. Τα κριτήρια για τη φιλοξενία θα είναι οικονομικά. Φοιτητές που δυσκολεύονται να νοικιάσουν, που δεν μπόρεσαν να μπουν στη φοιτητική εστία, θα τους δίνουμε τη δυνατότητα να σπουδάσουν δίχως έξοδα.
Αγκίδα: Σας τηλεφωνούν πιστοί και για να τους δώσετε κάποια συμβουλή και για να τους δώσετε ευλογία;
Πατήρ Γεώργιος: Πολύς κόσμος τηλεφωνεί. Ένας φωτισμένος παπάς που υπήρχε εδώ στον Εύοσμο μιλούσε προφητικά, θα έλεγε κανείς, για την «τηλεφωνούσα αγάπη». «Τηλεφωνούσα αγάπη» είναι αυτή η επικοινωνία μέσω του τηλεφώνου η οποία μπορεί να προσφέρει μεγάλη στήριξη σε κάποιον άνθρωπο και η οποία όχι μόνο από εμάς τους ιερείς αλλά κι από συνεργάτες μας γίνεται στο έπακρο σ’ αυτό το χρονικό διάστημα. Εκείνος βέβαια που έλεγε για την «τηλεφωνούσα αγάπη» τότε δεν ήξερε το internet. Τώρα υπάρχουν και οι δυνατότητες μέσω του διαδικτύου.
Εμείς έχουμε την ιστοσελίδα «katakomvi.gr» η οποία μεταδίδει και τις λειτουργίες της Μεγάλης Εβδομάδας πρωί απόγευμα ζωντανά. Μεταδίδει και ομιλίες. Εγκαινιάσαμε μια σειρά ομιλιών «σταλαγματιές της αγάπης του Θεού» που κρατάνε ένα τέταρτο και αναφέρονται με αφορμή τη Μεγάλη Εβδομάδα στα γεγονότα αυτής και εξηγούν στους ανθρώπους ορισμένα πράγματα. Έχει αρκετή επισκεψιμότητα. Αυτήν την περίοδο μάλιστα λόγω της συγκεκριμένης κατάστασης δώσαμε περισσότερη βαρύτητα και την αναβαθμίσαμε και πιθανόν θα συνεχίσουμε αυτήν την αναβάθμιση. Γνωρίσατε πριν από λίγο τον Βασίλη Κατσαρέ, βιολόγο στον Άγιο Λουκά, ο οποίος μαζί με τον τεχνικό ηλεκτρονικών υπολογιστών Αστέριο Αμπράζη διαχειρίζονται εθελοντικά την ιστοσελίδα.
Αγκίδα: Τι μήνυμα θα θέλατε να στείλετε στους ανθρώπους με αφορμή το Πάσχα αλλά και με αφορμή αυτό που ζούμε; Μπορούμε να βγούμε σοφότεροι από αυτό που ζούμε;
Πατήρ Γεώργιος: Να ευχηθούμε σε όλους αυτές οι κρίσιμες ώρες να μην είναι μόνο κρίσιμες αλλά να γίνουν και χρήσιμες και μακάρι από αυτήν την περιπέτεια όλοι μας να βγούμε σοφότεροι και αγιότεροι. Η λέξη «αγιότεροι» στο μυαλό μερικών φέρνει τις αγιογραφίες, αλλά δεν είναι μόνο οι αγιογραφίες ή τουλάχιστον οι αγιογραφίες είναι ο τελικός στόχος. Να θυμίσω κάτι το οποίο λέει ο Καζαντζάκης: «Ο άνθρωπος είναι σαν μια πυραμίδα. Στη βάση της πυραμίδας είναι το κτήνος, στη μέση είναι ο άνθρωπος, στην κορυφή ο Θεός. Χρέος μας η ανηφόρα». Βρισκόμαστε σε μία ανηφόρα. Μακάρι αυτή η ανηφόρα, αυτός ο Γολγοθάς να μας κάνει να απομακρυνθούμε απ’ την κατάσταση του κτήνους, να γίνουμε Άνθρωποι με κεφαλαίο «Α» και μετά να προχωρήσουμε και λίγο παραπέρα. Αυτό σημαίνει ο Γολγοθάς να τελειώσει και να έρθει η Ανάσταση. Η Ανάσταση του Χριστού να φέρει την ανάσταση της ανθρωπιάς, να φέρει την ανάσταση της αγάπης, να φέρει την ανάσταση της αλληλεγγύης, να φέρει την ανάσταση της υπομονής, της δύναμης της ψυχής που χρειαζόμαστε όλοι και σ’ αυτήν την καταιγίδα αλλά και στον καθημερινό αγώνα του καθενός.
Αγκίδα: Τι μήνυμα θα θέλατε να στείλετε σε όσους δεν συμφωνούν με την απόφαση της Ιεράς Συνόδου να γίνονται οι λειτουργίες κεκλεισμένων των θυρών και ποια είναι η δική σας συμβουλή;
Πατήρ Γεώργιος: Εμείς δεν θέλουμε να κατηγορήσουμε κανέναν, ούτε τους ανθρώπους οι οποίοι κατηγορούν την Ιερά Σύνοδο, ούτε τους ιερείς που ακολουθούνε την Ιερά Σύνοδο. Εμείς τους αγαπούμε όλους και κάνουμε τον αγαθό λογισμό που λέει ο Άγιος Παΐσιος και πιστεύουμε ότι οι διαμαρτυρίες τους και ο θυμός τους προέρχονται από τη μεγάλη τους λαχτάρα να βρεθούνε μέσα στην Εκκλησία. Δημιουργήθηκε μία σύγχυση και πριν από τις απαγορεύσεις με αφορμή το θέμα της Θείας Κοινωνίας και μερικοί τις απαγορεύσεις αυτές τις ταυτίζουν με τα αρνητικά σχόλια που ακούστηκαν για τη Θεία Κοινωνία. Άλλο πράγμα είναι η Θεία Κοινωνία και άλλο πράγμα ο συνωστισμός στην Εκκλησία. Το θέμα της Θείας Κοινωνίας για εμάς είναι αδιαπραγμάτευτο. Αυτό που υπάρχει μέσα στο Άγιο Ποτήριο δεν είναι ψωμάκι και κρασάκι. Είναι Σώμα και Αίμα Χριστού. Τόσους αιώνες δεν είχαμε μετάδοση ασθενειών από αυτό το Σώμα ούτε στα λεπροκομεία ούτε στα νοσοκομεία με λοιμώδη νοσήματα, ούτε πουθενά. Αυτό δεν το συζητάμε. Συζητάμε το θέμα της συνάθροισης και του μεγάλου αριθμού των ανθρώπων που πηγαίνει στις Εκκλησίες και το κράτος αυτό προβάλει. Ζείτε εδώ και γνωρίζετε πόσο μεγάλος αριθμός ανθρώπων πηγαίνει σε όλες τις Εκκλησίες του Ευόσμου Μεγάλη Πέμπτη, Μεγάλη Παρασκευή, το βράδυ της Αναστάσεως. Γι’ αυτό συζητάμε. Έτυχε μέσα σε αυτήν την καταιγίδα να πέσει και η Μεγάλη Εβδομάδα και το κράτος σεβόμενο την υγεία των ανθρώπων, τη δημόσια υγεία, όπως και η Ιερά Σύνοδος, πήραν αυτά τα οδυνηρά για εμάς -για την Εκκλησία- μέτρα. Κι εμείς υπακούμε.
Εμείς το βράδυ της Αναστάσεως θα λειτουργήσουμε κεκλεισμένων των θυρών. Η λειτουργία θα αρχίσει στις έντεκα η ώρα. Δώδεκα η ώρα θα πούμε το “Χριστός Ανέστη”, θα χτυπήσουν οι καμπάνες και πιο μπροστά θα καλέσουμε μέσω του διαδικτύου τους ανθρώπους εκείνο το βράδυ, εκείνη την ώρα που θα χτυπάν οι καμπάνες να είναι στα μπαλκόνια τους με το θυμιατό τους, με το καντήλι τους, με την εικόνα τους, με τη λαμπάδα τους αναμμένη να πούνε “Χριστός Ανέστη” και να ευχηθούν και μακάρι του χρόνου όλοι μαζί, υγιείς χωρίς να έχουμε χάσει κανέναν, αγαπημένοι να βρεθούμε στην πλατεία του Ευόσμου να ψάλλουμε το “Χριστός Ανέστη” όλοι μαζί.